Tałes (Talit) jest dużym prostokątnym kawałkiem materiału, zazwyczaj wełnianego, na którego rogach umieszczone są cicis (cicit) – frędzle, co wypływa z nakazu Tory zapisanego w Bamidbar 15:37 oraz Dewarim 22:12:
I powiedział Haszem do Moszego mówiąc: „Przemów do dzieci Jisraela i powiedz im, że mają sobie robić cicit na rogach ubrań, przez wszystkie pokolenia”
Zrobisz cicit na czterech rogach swoich szat, kiedykolwiek się okrywasz.
W starożytności tałes był noszony powszechnie jako wierzchnie okrycie, z czasem został zastąpiony przez noszony cały czas pod ubraniem tałes katan – „mały talit”, zazwyczaj nazywany po prostu cicis, a oryginalny nazywany jest tałes godol (talit gadol) – „duży talit”, czy krótko właśnie tałes (talit) i używany jedynie podczas modlitw, lub innych czynności religijnych i liturgicznych. Tałes noszony jest we wszystkich społecznościach żydowskich w czasie modlitw szachris (porannej) oraz musaf (dodatkowej w Szabasy i święta), a także często w czasie wszystkich modlitw w Jom Kipur. Zakładany jest również w czasie wypełniania czynności religijnych — na przykład w czasie czytania Tory, przez kohanim w czasie wykonywania błogosławieństwa kapłańskiego, a także w czasie wykonywania obrzezania przez ojca dziecka, sandaka i mohela. W społecznościach orientalnych, w Jemenie, a także w niektórych europejskich (Niemcy) tałes zakładają mężczyźni wraz z osiągnięciem dorosłości, czyli po bar micwie. Wśród większości Aszkenazim tałes noszony jest tylko przez żonatego mężczyznę, dlatego jest to popularny prezent ślubny.
Od czasu, gdy tałes przestał być ubraniem wierzchnim, a stał się obiektem o znaczeniu czysto religijnym, zaczęto przywiązywać do niego bardzo duże znaczenie, podkreślając wyjątkową istotność przykazania cicis, oraz jego szeroką symbolikę. Tałes kojarzono z obrazem Bożej opieki, wszechświata, a przykazanie te często określano jako równoważne wszystkim innym micwot. Rambam pisze:
Należy być bardzo skrupulatnym w odniesieniu do przestrzegania micwy cicit, gdyż Tora przywiązuje jej specjalną wartość, porównując do niej wypełnienie wszystkich innych micwot. Jest to wywnioskowane z wersetu: 'I zobaczysz je i będziesz pamiętał o wszystkich przykazaniach Boga’. [Hilchot Cicit 3:12]
Okrywanie się nim symbolicznie oznacza skrycie się pod „skrzydła Szechiny”, otoczenie Bożym światłem. Raw Josef Karo podkreśla znaczenie tego przykazania, pisząc: „Kara dla tego, kto lekceważy micwę cicit jest ogromna… natomiast ten, kto jest uważny w wypełnianiu jej zasłuży, aby spoczęła na nim Szechina.” Przed założeniem tałesu mężczyzna jest zobowiązany, aby sprawdzić, czy nici cicis nie są porwane. Niektóre społeczności mają zwyczaj, aby przed powiedzeniem właściwych błogosławieństw wypowiedzieć jeszcze modlitwę, która ma za cel przywołać właściwą kawanę. Do przykazania tego podchodzi się z tak dużym oddaniem, iż niektórzy mają zwyczaj, by zużyte nici cicit chować na cmentarzu jak święte księgi, choć nie jest to wymogiem halachy.
Rochel Joanna Czopnik
Źródło: Na podstawie: Adin Steinsaltz, A Guide to Jewish Prayer; Ze’ev Greenwald, Shaarei Halachah
